Pracodawca jest zobowiązany dbać o zdrowie swoich pracowników, w szczególności zaś, gdy pracownik wykonuje prace na zlecenie swojego przełożonego. Przepisy prawa nakładają na pracodawcę obowiązek zadbania o każdy aspekt zdrowia podwładnego i zapewnienie mu takiego ubioru i narzędzi do pracy, aby jego zdrowie nie było narażone na uszczerbek.
Ochrona dróg oddechowych pracowników
Istnieje wiele zawodów, w których pracownicy są szczególnie narażeni na pylenie i wdychanie szkodliwych substancji chemicznych. Wyjątkowo ważne jest, aby drobny pył i toksyny nie dostały się do układu oddechowego i płuc, które są niezwykle delikatnym organem człowieka.
Ze względu na istnienie wielu czynników mogących stanowić realne zagrożenie dla układu oddechowego pracowników, konieczne jest stałe monitorowanie warunków panujących na danym stanowisku. Na rynku dostępnych jest wiele narzędzi i sprzętów mających na celu ochronę dróg oddechowych przed pyłami i substancjami chemicznymi. Ochrony te należą do środków związanych z najwyższym ryzykiem utraty zdrowia. Sprzęt ten może posiadać III kategorie według Dyrektywy 89/686/EWG. Na stanowisku pracy, aby wykonywanie jej nie stanowiło zagrożenia dla zdrowia pracownika muszą być spełnione trzy warunki:
- należy przestrzegać norm dotyczących stężenia poszczególnych substancji w powietrzu
- temperatura wydychanego powietrza musi być zgodna z normami w tym zakresie
- zawartość tlenu we wdychanym powietrzu nie może być mniejsza niż 17% jego składu
Norma PN-EN-133 ściśle ustala podział środków ochrony dróg oddechowych. Klasyfikacja ta została określona bazując na zawartości szkodliwych substancji w powietrzu i ilości tlenu.
Zgodnie z powyższym, może to być:
- sprzęt oczyszczający
- sprzęt filtrująco- pochłaniający
- sprzęt izolujący
- stacjonarny
- autonomiczny
- sprzęt ucieczkowy
Sprzęt oczyszczający, jak sama nazwa wskazuje, ma za zadanie oczyszczanie powietrza z trujących substancji chemicznych oraz pyłów. Działa poprzez użycie pochłaniaczy, filtrów i filtropochłaniaczy. To właśnie one najlepiej nadają się jako jeden z elementów ochrony dróg oddechowych. Doskonale sprawdza się przy jednoczesnym zastosowaniu masek, półmasek, kapturów czy hełmów. Jedynym wyjątkiem są półmaski jednorazowe.
Sprzęt filtrująco- pochłaniający jest połączeniem filtrów i pochłaniaczy. Dlatego też jest bardzo dobrą ochroną zarówno przed gazami, jak i cząstkami stałymi.
Sprzęt izolujący ma za zadanie izolować od powietrza, które zawiera szkodliwe czy toksyczne cząstki lub takiego, które pozbawione jest odpowiedniej ilości tlenu. Sprzęt ten gwarantuje dostarczanie powietrza z niezależnego źródła. Sprzęt izolujący dzieli się na: stacjonarny i są to przede wszystkim aparaty wężowe sprężonego powietrza oraz na autonomiczny – i jest to przykładowo aparat butlowy czy regeneracyjny.
Ostatnią grupą jest sprzęt ucieczkowy. Jest on przeznaczony do użytkowania podczas ewakuacji z zagrożonego obszaru. Nie jest to sprzęt, który na dłuższą metę można użytkować podczas pracy, tylko taki, który stosuje się w nagłych wypadkach, gdy występuje bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia. Sprzęt ten pozwala jak najszybciej opuścić skażone środowisko i dostać się do bezpiecznej strefy.
Przemyślana ochrona zdrowia pracowników
Pracodawca decydując się na wybór środków ochrony dróg oddechowych powinien wziąć pod uwagę w szczególności:
- czas pracy ze środkami ochrony dróg oddechowych – ważny aspekt ze względu na ograniczenia nałożone na przykład poprzez ilość powietrza w butli czy czas przydatności filtrów i pochłaniaczy
- czynniki klimatyczne – należy pamiętać, że wilgotność powietrza, zmienne czy zbyt niskie temperatury mają niekorzystny wpływ na organizm człowieka, ale również na sprzęt ochrony dróg oddechowych, przykładowo ten zasilany przez baterie. Należy również pamiętać, że w skrajnie nienaturalnych warunkach filtry przeciwgazowe również mogą zmienić swój okres przydatności do użycia
- zakres widzenia i swoboda ruchów – ważne w przypadku masek zakładanych na twarz mogących ograniczać pole widzenia oraz sprzętu zasilanego przez przewody, które mogą ograniczać mobilność pracownika
- porozumiewanie się – jeśli porozumiewanie się z innymi podczas pracy jest niezbędne, należy zaopatrzyć pracownika w maski z wmontowaną membraną głosową
Niezależnie jednak od tego jaki typ sprzętu służącego do ochrony dróg oddechowych zostanie wybrany ważne jest, aby w pełni spełniał swoją rolę. Jego zadaniem jest , by możliwie jak najlepiej i najpełniej ochraniał zdrowie pracownika.