Normalizacja, czyli normy, zarówno polskie, jak i europejskie są niezwykle istotne, jeśli chodzi o bezpieczeństwo i higienę pracy. Oczywiście normalizacja dotyczy nie tylko BHP, jednak tutaj ma ona szczególnie duże znaczenie. Specjaliści z danego zakresu badają różnorodne materiały w zróżnicowanych warunkach, testują ich wytrzymałość i bezpieczeństwo dla zdrowia ludzkiego. W przypadku odzieży roboczej chodzi o bezpieczeństwo użytkowania, ale także o komfort pracy. Warto więc dowiedzieć się dokładniej, czym są normy i które z nich dotyczą odzieży roboczej.
Czym są normy odzieży roboczej i do czego służą?
Normalizacja, według definicji zawartej w ustawie z dn. 12 września 2002 r. o normalizacji (Dz.U. z 2002 r., nr 169, poz. 1386), jest działalnością zmierzająca do uzyskania optymalnego (w danych okolicznościach), stopnia uporządkowania w określonym zakresie, poprzez ustalenie postanowień przeznaczonych do powszechnego, jak również wielokrotnego stosowania; dotyczą one istniejących lub mogących wystąpić problemów. Jest to definicja dość zawiła i być może nawet trudna do zrozumienia. Przekładając to na prostszy, praktyczny język, normalizacja zajmuje się tworzeniem norm w bardzo różnym zakresie. Normy z kolei mają za zadanie porządkowanie problemów i określanie dróg unikania ewentualnych problemów. Niejednokrotnie na sprzęcie czy odzieży roboczej można znaleźć symbol oznaczający zgodność z konkretną normą. Zapewnia ona bezpieczeństwo stosowania danego sprzętu w niebezpiecznych, zgodnych z przeznaczeniem warunkach.
Jakie normy dotyczą odzieży roboczej?
Odzież robocza stanowi nie tylko zastępnik dla odzieży własnej pracownika. Ma ona za zadanie również chronić pracowników przed niekorzystnymi i niebezpiecznymi czynnikami występującymi na stanowisku pracy. Każdy element odzieży pełni swoją równie ważną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa i higieny pracy. W zależności od rodzaju i poziomu zagrożenia, przed jakim odzież chroni pracownika, jest ona klasyfikowana do kategorii II lub III środków ochrony indywidualnej. Podstawową normą jest EN ISO 13688, która określa wymagania ogólne dotyczące odzieży roboczej. W dalszej kolejności normy dotyczące odzieży roboczej można podzielić na podstawowe kategorie uwzględniające:
- warunki klimatyczne
- odporność na ciepło i palność
- widoczność
- skażenie otoczenia
- elektryczność
- inne zagrożenia
W każdej kategorii określone symbole odnoszą się do konkretnych cech odzieży roboczej. W zakresie ochrony przed niekorzystnymi warunkami klimatycznymi mamy normę EN 343 Odzież ochronna – Ochrona przed deszczem, normę EN 342 Odzież ochronna – Zestawy i wyroby odzieżowe chroniące przed zimnem oraz normę EN 14058 Odzież ochronna – Wyroby odzieżowe chroniące przed chłodem. W zakresie odporności na ciepło i palność, ważne są normy EN ISO 11611 Odzież ochronna do stosowania podczas spawania i w procesach pokrewnych oraz EN ISO 11612 Odzież ochronna dla pracowników narażonych na działanie czynników gorących. W zakresie widoczności obowiązuje norma EN ISO 20471 Odzież ostrzegawcza o intensywnej widzialności. Normy regulujące zasady dotyczące odzieży roboczej w zakresie skażenia otoczenia to norma EN 14126 Odzież chroniąca przed czynnikami biologicznymi, norma EN 1073-2 Odzież chroniąca przed skażeniami promieniotwórczymi, norma EN 13034 Odzież chroniąca przed ciekłymi środkami chemicznymi, norma EN 13982-1 Odzież chroniąca przed cząstkami stałymi, norma EN 14605 + A1 Odzież chroniąca przed ciekłymi środkami chemicznymi, a także norma EN 943 Odzież chroniąca przed ciekłymi i gazowymi chemikaliami, łącznie z aerozolami i cząstkami stałymi. Normy dotyczące zabezpieczenia przed elektrycznością to norma EN 61482-1-2 / IEC 61482-1-2 Odzież ochronna przed zagrożeniami termicznymi spowodowanymi łukiem elektrycznym, norma EN 1149 Właściwości elektrostatyczne odzieży ochronnej, norma EN 61340-5-1 Elektryczność statyczna. Ochrona przyrządów elektronicznych przed elektrycznością statyczną. Inne zagrożenia i normy ich dotyczące to przede wszystkim norma EN 14644-1 Pomieszczenia czyste i związane z nimi środowiska kontrolowane oraz norma EN 381-5 Odzież ochronna dla użytkowników pilarek łańcuchowych przenośnych.