Pracownicy wielu branż każdego dnia narażają swój słuch na uszczerbek zapominając, że wcale nie musi tak być, ponieważ środki ochrony słuchu pracowników są łatwe w użyciu i szeroko dostępne. Dodatkowo nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że długotrwałe narażanie narządu słuchu na działanie dużego hałasu wywiera negatywny wpływ nie tylko na sam słuch i jakość słyszenia, ale także upośledza funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego. Warto więc odpowiednio zadbać o słuch podczas pracy w hałasie.
Dlaczego należy chronić uszy i słuch
Ochrona narządu słuchu jest niezwykle ważna. Długotrwałe narażenie na hałas powoduje bardzo poważne uszkodzenia słuchu, włączając w to ryzyko całkowitej utraty zdolności słyszenia. Wprawdzie narząd słuchu posiada pewną zdolność regeneracji, jednak jest to proces długotrwały. Jeśli jesteśmy narażeni na duży hałas przez dłuższy okres czasu, na przykład każdego dnia, to narząd słuchu nie ma wystarczająco czasu, aby się zregenerować. To z kolei prowadzi do trwałych i nieodwracalnych uszkodzeń, którym nie zaradzi żadne leczenie, czy rekonwalescencja. Dlatego tak ważna jest odpowiednia profilaktyka, czyli ochrona przed hałasem.
Hałas szkodzi, nie tylko narządowi słuchu
Najczęściej zupełnie nie zdajemy sobie sprawy z tego, że w organizmie narażonym na długotrwałe działanie hałasu cierpi nie tylko narząd słuchu. Hałas ma duży wpływ także na ośrodkowy układ nerwowy, czyli mózg. Efektem przebywania w hałasie w pierwszej kolejności jest obniżenie koncentracji, gorsze skupienie i spadek wydajności pracy, a także pogorszenie się nastroju. W dalszej kolejności w organizmie zachodzą zmiany ogólnoustrojowe, takie jak spadek odporności czy zaburzenia równowagi. Ostatecznie nadmierna, długotrwała ekspozycja na hałas może wywołać depresję, kłopoty ze snem i ogólną nerwowość. Spowodowane to jest bardzo silnym działaniem hałasu na cały układ nerwowy. Zmniejsza się wydzielanie przeciwciał odpowiedzialnych za odporność i w efekcie obserwujemy szereg niepokojących objawów, których zapewne nie skojarzylibyśmy jako następstwa działania hałasu.
Metody ochrony słuchu pracowników
Środki ochrony indywidualnej słuchu najogólniej dzielą się na nauszniki przeciwhałasowe i wkładki przeciwhałasowe. W obrębie tych grup wyróżniamy bardziej specyficzne sprzęty. Do grupy nauszników przeciwhałasowych zaliczamy nauszniki tradycyjne ze sprężyną dociskową umieszczoną na szczycie głowy, nauszniki nahełmowe z regulacją długości, nauszniki tradycyjne do mocowania pod brodą lub na karku, nauszniki aktywne, zapewniające szybkie tłumienie dźwięków impulsowych z możliwością regulacji stopnia tłumienia oraz nauszniki aktywne z radiotelefonem. Natomiast do grupy wkładek przeciwhałasowych zaliczamy zatyczki jednorazowe wykonane z pianki poliuretanowej, zatyczki wielorazowe wykluczające uciążliwy ucisk na ucho, zatyczki wielorazowe z pianki poliuretanowej ze składanym pałąkiem, a także wkładki ze sprężyną dociskową.
Kryteria doboru środków ochrony indywidualnej słuchu
Właściwy dobór odpowiednich środków ochrony indywidualnej słuchu jest bardzo ważny, aby mógł być skuteczny, a przy tym wygodny i komfortowy. Ochrona słuchu, która jest niewygodna i powoduje dyskomfort u pracownika będzie się przyczyniać do zmniejszenia efektywności jego pracy. Dlatego też wybierając odpowiednią metodę ochrony narządu słuchu, weźmy pod uwagę pewne istotne kryteria. Oczywiście ważne jest, z jakim hałasem mamy do czynienia i jakie jest jego natężenie. Pod tym kątem trzeba będzie dobrać mniej lub bardziej skuteczną ochronę. Oprócz tego istotne jest czy środki ochrony indywidualnej słuchu będą łączone z innymi środkami ochrony indywidualnej, na przykład głowy czy oczu. Nie każde nauszniki czy zatyczki będą wygodne we wspólnym użytkowaniu z kaskiem czy okularami. Dlatego już na etapie wyboru metody ochrony słuchu trzeba pomyśleć o tej kwestii.
Dodatkowo należy uwzględnić charakter wykonywanej pracy, czy pracownicy muszą się porozumiewać między sobą i czy niezbędne będzie słyszenie komunikatów z zewnątrz. I w końcu wybierając sposób ochrony słuchu należy także wziąć pod uwagę wygodę pracownika i jego indywidualne upodobania. Nie każdy jest w stanie używać zatyczek, niektórzy ze względu na twarde małżowiny uszne nie mogą używać dowolnych nauszników. Jednak asortyment jest tak szeroki, że z pewnością dla każdego pracownika uda się dobrać odpowiednie zabezpieczenie słuchu.