Szelki bezpieczeństwa to fachowa nazwa określająca uprzęże przeznaczone do powstrzymywania upadku z wysokości. Stanowią one niezbędny element zabezpieczenia pracowników wykonujących pracę wysokościowe. Szelki bezpieczeństwa, oferowane w hurtowniach i sklepach BHP, muszą być wykonane zgodnie z normą PN-EN361 określającą wymogi dotyczące konstrukcji oraz badania szelek.
Wykorzystanie innego typu uprzęży, takich jak np. uprzęże wspinaczkowe, jest niedozwolone i może skutkować odmówieniem wpuszczenia na miejsce wykonywania prac albo niewypłaceniem odszkodowania – w przypadku zaistnienia nieszczęśliwego wypadku.
Nowoczesne i uniwersalne szelki bezpieczeństwa wyposażone są w jeden lub dwa punkty mocujące system amortyzujący. Jeden punkt umieszczony jest na plecach, a drugi z przodu w okolicach mostka. Norma nakazuje oznaczenie ich literami A lub A/2 (gdzie dopiero połączenie dwóch połówek stanowi pełny punkt).
Dodatkowym wyposażeniem szelek może być pas stworzony do pracy w podparciu (zgodny z PN-EN358, posiadający dwie klamry na wysokości bioder) oraz punkt do pracy technikami linowymi (zgodny z PN-EN813, umieszczony w okolicach pępka). Pracownicy powinni pamiętać, że do tych punktów nie należy dopinać systemów mających na celu powstrzymanie upadku! Służą one jedynie do ułatwienia pracy w pozycji ustalonej.
Standardowo szelki bezpieczeństwa wykonane są z taśm i klamer regulacyjnych. Podstawowe modele mają dwie klamry regulacyjne i jeden punkt zaczepowy na plecach. Minusem takiego rozwiązania jest jednak niski komfort pracy (ze względu na ograniczoną regulację). Pracownik w tego typu szelkach jest narażony na powstawanie, po długotrwałej pracy, zbyt dużych luzów taśm udowych, co może pogorszyć właściwości ochronne szelek.
Szelki bezpieczeństwa przeznaczone do komfortowej pracy w budownictwie powinny posiadać:
- uniwersalny rozmiar – ułatwia to dokonanie zakupów,
- cztery klamry regulacyjne – dają gwarancję dobrego dopasowania szelek do użytkownika,
- pas do pracy w podparciu – w przypadku gdy będzie on wykorzystywany,
dwa punkty zaczepowe – niekiedy wygodniej jest pracować z systemem powstrzymywania upadku przymocowanym z przodu.